Program „REGIONALNY OŚRODEK WSPIERANIA INICJATYW SPOŁECZNYCH”
ROZPOCZĘCIE: styczeń 2003 r.
KOORDYNATOR: Jacek Maliszewski
WSPÓŁPRACA: A. Halemba, K. Śliwiński, H. Lis.
- Cele programu.
CEL DŁUGOFALOWY – wzmocnienie merytoryczne i organizacyjne III sektora w regionie.
CELE SZCZEGÓŁOWE:
- wsparcie różnorodnych, lokalnych inicjatyw społecznych poprzez zapewnienie im stałego doradztwa i informacji o zasadach, formach oraz możliwościach działania III sektora;
- zwiększenie poziomu wiedzy osób, zaangażowanych w działania na rzecz swoich społeczności lokalnych, poprzez organizowanie cyklów szkoleniowych, propagujących metodę CENTRUM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ.
- Dlaczego ROWIS?
Ostatnie 10 lat to okres znacznego ożywienia różnego rodzaju ruchów i inicjatyw społecznych, w wyniku których w regionie powstało wiele organizacji pozarządowych. W znacznej większości tworzyły się one wokół jakiegoś problemu, który pojawiał się w społeczności lokalnej, i który integrował tę społeczność (np. obrona przed likwidacją wiejskiej szkoły). Po rozwiązaniu problemu (pomyślnym lub nie), część tych organizacji rozpadała się, natomiast część pozostawała, szukając swojego miejsca i nowych pól działania. Ludzie skupieni w nich są pełni zapału i chęci do pracy społecznej, jednak brakuje im „narzędzi” do efektywnego działania.
Z kontaktów z wieloma małymi organizacjami pozarządowymi zrodził się pomysł utworzenia w oparciu o Centrum Aktywności Lokalnej REGIONALNEGO OŚRODKA WSPARCIA INICJATYW SPOŁECZNYCH (ROWIS). Chcemy, wykorzystując nasze doświadczenia i umiejętności, zdobyte w ciągu 8 lat działalności, wesprzeć ruch obywatelski w regionie tak, aby stał się on znaczącą siłą, partnerem samorządów i wyrazem społecznej aktywności. W takiej formule ROWIS będzie oferował zarówno cykle szkoleniowe dla lokalnych (regionalnych) organizacji pozarządowych jak i stałą działalność informacyjno-doradczą, świadczącą tym organizacjom pomoc w rożnych sprawach, związanych z prowadzoną działalnością.
- Formy realizacji programu:
- stały punkt informacyjno-doradczy, czynny 5 dni w tygodniu (w godz. 10-14), udzielający porad i informacji we wszystkich sprawach, związanych z działalnością III sektora;
- cykle szkoleniowe, w których uczestniczyło ok. 15-20 regionalnych organizacji pozarządowych z terenu powiatów: Mrągowo, Szczytno, Pisz, Ełk, Olecko i Węgorzewo. Zajęcia obejmowały następujące zagadnienia:
- cykl I.
- podstawy prawne działalności organizacji pozarządowych (w tym także Ustawa o działalności pożytku publicznego i wolontariacie);
- tworzenie misji organizacji pozarządowej;
- budowanie długofalowej strategii działania organizacji,
- organizacja pozarządowa, a społeczność lokalna – tworzenie „mapy potrzeb”;
- nasi sojusznicy – pozyskiwanie do współpracy przedstawicieli sektora publicznego i prywatnego oraz budowanie koalicji;
- podstawy prawne współpracy sektora publicznego i organizacji pozarządowych,
- praca projektami;
- źródła finansowania działalności III sektora;
- jak opracować wniosek grantowy – zasady pisania wniosków o dotacje;
- finanse w organizacjach pozarządowych – podstawy księgowości w NGO’s,
- metody i zasady ewaluacji projektów;
- standardy etyczne w działalności III sektora.
- cykl II.
- co to są fundusze strukturalne – podst. informacje o strukturze funduszy strukturalnych i wielkości środków finansowych dostępnych dla Polski w l. 2004-2006 i 2007-2013;
- Europejski Fundusz Społeczny jako fundusz najbardziej dostępny dla organizacji pozarządowych – zasady funkcjonowania, kryteria pomocy.
- Inicjatywy wspólnotowe – prog. Kultura, progr. Młodzież, Equal, progr. Leonardo da Vinci;
- Sektorowy Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich (Program Operacyjny Kapitał Ludzki) – cele programu, priorytety, działania, instytucje zarządzające, projektodawcy, beneficjenci, rodzaje projektów, które mogą być dofinansowane (na podst. Uzupełnień SPO RZL/ PO KL);
- przykłady projektów dofinansowane w ramach EFS w innych krajach UE (przykłady z Francji i Portugalii oraz Wlk. Brytanii na podst. informacji z portalu ngo.pl).
- dyskusja dot. pomysłów na konkretne projekty uczestników szkolenia na podst. ich doświadczeń i potrzeb lokalnych społeczności;
- zasady przygotowania projektu wg. standardów UE (na podst. podręcznika ZARZĄDZANIE CYKLEM PROJEKTU);
- analiza interesariuszy;
- drzewo problemów i celów;
- etapy planowania działań – wykres Gantt’a;
- logika interwencji – matryca logiczna;
- tworzenie „mapy potrzeb” konkretnych społeczności, w których działają organizacje,
- próba określenia osób/instytucji które mogą pomóc w realizacji projektu, definiowanie celów konkretnych projektów;
- pomysły na konkretne projekty;
- korelacja pomiędzy niezbędnymi do rozwiązania problemami, a priorytetami i działaniami SPO RZL / PO KL;
- wybór projektów możliwych do realizacji – przypisanie projektu do konkretnego priorytetu działania w ramach SPO RZL / PO KL;
- ćwiczenia;
- standardowy wniosek SPO RZL / PO KL (na podst. generatora wniosków);
- zasady wypełniania wniosków – omówienie poszczególnych rubryk;
- tworzenie budżetu projektu – koszty kwalifikowane i niekwalifikowane, wskaźniki efektywności;
- rozliczanie projektu – opracowanie wniosków o płatność (na podst. generatora wniosków płatniczych SPO RZL / PO KL);
- źródła informacji o funduszach strukturalnych (strony internetowe: efs.gov.pl, zporr.gov.pl, up.gov.pl/efs, warmia-mazury.pl/efs, mpips.gov.pl);
- podsumowanie cyklu szkoleniowego i jego ewaluacja (ankiety).
- Rezultaty realizacji programu:
- w okresie od stycznia 2003 r. do końca 2008 r., udzielono łącznie ok. 130 różnego rodzaju porad i informacji lokalnym organizacjom pozarządowym (w większości telefonicznie mailem). Dotyczyły one przede wszystkim zagadnień związanych z podstawami współpracy samorząd-organizacja, zagadnieniami księgowymi, dostępnymi dla organizacji funduszami i konkursami grantowymi, itp.;
- w każdym ze zrealizowanych czterech cykli szkoleniowych uczestniczyło od 8 do 12 organizacji z 6 powiatów południowo-wschodniej i wschodniej części woj. warmińsko-mazurskiego;
- organizacje uczestniczące w programie zadeklarowały wolę współdziałania, po zakończeniu cyklu szkoleniowego, i dążenia w przyszłości do utworzenia formalnej sieci inicjatyw społecznych, a także kontynuowania szkoleń, zwłaszcza pod kątem możliwości wykorzystywania Funduszy Strukturalnych w ich działalności.
Od 2009 r. program zawieszono, jednak co jakiś czas zespół CAL realizuje różnorodne szkolenia bądź spotkania warsztatowe dla organizacji pozarządowych – zarówno polskich jak i zagranicznych (np. Białoruś) – które są zainteresowane naszą działalnością i pracą metodą Centrum Aktywności Lokalnej.